معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه بیمارانی که دچار گرمازدگی می شوند، به علت مختل شدن مکانیسم تعریق در اثر کم آبی شدید بدن، پوستی داغ، خشک و گرگرفته دارند، گفت: در مراحل اولیه گرمازدگی ممکن است پوست به علت عرق باقیمانده ناشی از تعریق اولیه، مرطوب و نم دار باشد اما درجه حرارت بدن در بیمار دچار گرمازدگی سریعا افزایش می یابد و ممکن است که به ۴١ درجه سانتی گراد یا بالاتر برسد و در صورتی که درجه حرارت مرکزي بدن افزایش یابد، سطح هوشیاري فرد کاهش خواهد یافت.
به گزارش روابط عمومی معاونت بهداشت دانشگاه، دکتر سید جواد حسینی با اشاره به اینکه مکانیسم هاي پیچیده ای در تنظیم دماي داخلی بدن نقش دارند و بدن سعی می کند تا حرارت بالایی را که در هواي گرم یا ضمن فعالیت شدید جسمی ایجاد کرده است، به روش هاي مختلف از جمله تعریق، تبخیر و ... دفع کند، خاطر نشان کرد: در حالت عادی مکانیسم تنظیم حرارت بدن به خوبی کار می کند و فرد می تواند تغییرات قابل توجه دما را تحمل نماید، اما زمانی که فرد تحت تاثیر گرماي زیادي قرار میگیرد و یا به دلیل شرایط محیط دفع گرماي بدن امکان پذیر نباشد ، دماي بدن افزایش یافته و بیماري ظاهر می شود
وی با بیان اینکه در ابتدا نبض بیمار، سریع و قوي است؛ اما به تدریج با افزایش عدم پاسخ دهی بیمار، نبض وي ضعیف تر می شود و فشار خون کاهش می یابد، گفت: عموما گرما زدگی در افرادي ظاهر می شود که بیماري مزمنی دارند؛ در این افراد به علت مختل بودن عملکرد تنظیم حرارت بدن، حرارت مرکزي افزایش می یابد.
دکتر حسینی با اشاره به اینکه در بیماران مسن ، دیابتی ، پوست داغ و قرمز و خشک می شود، عنوان کرد: کودکان، افراد مسن، خانم هاي باردار، افراد با سابقه بیماري قلبی، بیماري انسدادي مزمن ریه، دیابت، کم آبی یا چاقی و افراد با محدودیت حرکتی در خطر بالاي ابتلا به اختلالات ناشی از گرما هستند.
انقباض عضلانی و احساس خستگی از علایم گرمازدگی است
دکتر حسینی با اشاره به اینکه در شرایط گرمازدگی، دماي بدن به بالاي ٣٨.۴ درجه سانتی گراد می رسد، گفت: علائم گرمازدگی شامل انقباض عضلانی و خستگی مفرط ناشی از گرما است .
وی افزود: تعریق و از دست دادن آب و املاح در بروز انقباض هاي عضلانی نقش دارد و معمولا انقباض عضلانی ناشی از گرما در عضلات شکم و پاها ظاهر می شود و بسیار شدید است ، تا حدي که به نظر میرسد بیمار دچار درد شکم حاد شده است.
وی با بیان اینکه اگر فردي به طور ناگهانی دچار انقباض عضلانی شکم شود و قبل از این در محیط گرم فعالیت شدید کرده باشد به انقباض عضلانی ناشی از گرما شک کنید، اظهار داشت: برای بهبود حال بیمار باید او را از محیط گرم خارج کنید ، عضلات منقبض را در حالت استراحت قرار دهید و از راه دهان به بیمار آب خنک و کمی نمک بدهید.
از دست دادن مقادیر زیاد آب بدن علت بروز علائم گرمازدگی است
دکتر حسینی با بیان اینکه مهمترین علت تظاهر علایم گرمازدگی، از دست رفتن مقادیر زیاد آب و الکترولیت بدن از طریق تعریق بسیار شدید است، اظهار داشت: افرادي که در معرض گرماي شدید خورشید قرار می گیرند به ویژه در صورتی که چندین لایه لباس روي هم پوشیده باشند، ممکن است به شدت عرق کنند ولی احساس خنکی داشته باشند.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه رطوبت بالاي هوا نیز سبب کاهش میزان تبخیر و تعریق از سطح پوست می شود افزود: افرادي که در محیطی گرم، مرطوب و فاقد تهویه به شدت فعالیت کنند و لباس زیادي پوشیده اند بسیار مستعد خستگی ناشی از گرما هستند.
وی خاطر نشان کرد: در موارد خستگی ناشی از گرما علاوه بر افزایش درجه حرارت مرکزي بدن، اختلالات عصبی نیز بروز می کند و نتیجه این تغییرات، افت فشارخون هنگام بلند شدن است.
سالمندان و شیرخواران سریعتر از سایر گروه های سنی گرما زده می شوند
دکتر حسینی گفت: در برخی از اوقات ممکن است شروع علائم حتی در حالت استراحت در افراد مسن یا شیرخوارانی که در محیط گرم، مرطوب و فاقد تهویه هستند مشاهده شود.
وی با اشاره به اینکه فرد گرمازده دچار سرگیجه یا ضعف یا خستگی همراه با حالت تهوع و سردرد است، پوست سرد و مرطوب، خاکستري و رنگ پریده و زبان خشک می شود و احتمال تشنگی در فرد وجود دارد خاطر نشان کرد: برای بهبود حال فرد گرمازده ابتدا باید لباس هاي اضافه بیمار را خارج کنید و بیمار را به سرعت از محیط گرم خارج کنید و به محیط خنک یا زیر سایه منتقل کنید، علاوه براین بیمار را باید در وضعیت خوابیده به پشت قرار دهید ؛ اگر بیمار هوشیار است و تهوع ندارد کمی آب یا دوغ خنک از راه دهان بدهید و در صورت داشتن حالت تهوع بیمار را به پهلو بخوابانید ، به بیمار آرامش دهید و در صورت عدم بهبودي از اورژانس ١١۵ کمک بخواهید.
دکتر حسینی اظهار داشت: معمولا علائم فرد گرمازده با استراحت کردن و قرار گرفتن در وضعیت خوابیده به پشت بهبود می یابد، علاوه براین تجویز مایعات و بالا بردن پاها نیز سودمند است و بهبودي از گرمازدگی بستگی به سرعت عمل تیم درمان دارد تا این اختلال را هر چه سریعتر تشخیص دهند.