رئیس گروه بیماری‌های واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: صفر تا صد تشخیص و درمان اچ آی وی شامل آزمایشات، داروها و خدمات مشاوره‌ای منحصرا در نظام سلامت و در مراکز بهداشتی‌درمانی کشور بصورت رایگان و محرمانه انجام می‌شود.

به گزارش روابط عمومی معاونت بهداشت دانشگاه، دکتر زهرا نهبندانی در نشست خبری روز جهانی اچ آی وی با بیان اینکه از سال ۶۵ تاکنون، ۲۴ هزار و ۷۶۰ مورد اچ‌آی‌وی مثبت در کشور شناسایی شده که در ۵۷ درصد موراد راه انتقال بیماری تزریقی و ۲۳ درصد جنسی بوده است، افزود: در حال حاضر رویکرد ابتلا از مردان به ابتلای بیشتر زنان تغییر کرده و در نیمسال اول سال جاری راه انتقال جنسی با رشد حدود سه‌برابری(۶۵ درصد) بر راه انتقال تزریقی پیشی گرفته است.

وی گفت بر اساس آخرین روش آماری تخمین زده می‌شود 44105 نفر در کشور مبتلا به اچ‌آی‌وی هستند که بر اساس نظام جامع مدیریت داده‌های الکترونیک اچ‌آی‌وی کشور، تا پایان شش ماهه اول سال 1403 از بین افراد مبتلا به اچ‌آی‌وی شناسائی، ثبت و گزارش شده24760 نفر زنده هستند که از این تعداد 19869 نفر خدمات مربوط به مراقبت و درمان اچ‌آی‌وی را دریافت نموده‌اند و تعداد 19065 نفر تحت درمان قرار دارند. رئیس گروه بیماری‌های واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه اگرچه81% کل موارد تشخیص داده شده را مردان و 19% را زنان تشکیل می‌دهند گفت:  اما الگوی راه انتقال و درصد ابتلای زنان و مردان در سال‌های اخیر تغییر کرده است به گونه‌ای که از کل موارد شناسایی و گزارش شده در پایان شش ماهه اول سال 1403، 32% موارد ثبت را زنان و 68% آنها را مردان تشکیل می‌دهند.در بین افراد شناسائی شده تا پایان شش ماهه اول 1403، 3% از کل موارد شناخته شده در زمان تشخیص، کمتر از 20 سال سن داشته‌اند و 73% در گروه سنی 20 تا 45 بوده‌اند و 24% بالای 45 سال بوده‌اند. الگوی سنی در سال‌های اخیر تغییری نکرده است.

وی گفت علل ابتلا به اچ‌آی‌وی در بین کل مواردی که از سال 1365 تا کنون در کشور به ثبت رسیده‌اند به ترتیب، تزریق با وسائل مشترک در مصرف کنندگان مواد(53.7 درصد)، رابطه جنسی (27.9درصد) و انتقال از مادر به کودک (1.6 درصد) بوده است. راه انتقال در16.6% از این گروه نامشخص مانده است. لازم به ذکر است که راه انتقال 0.2 درصد از این موارد مربوط به خون و فرآورده‌های خونی در سال‌های پیش از اجرای سیاست پالایش صد درصدی خون سالم توسط سازمان انتقال خون می‌باشد. این در حالی است که دربین مواردی که در شش ماهه اول سال 1403 تشخیص داده شده‌اند راه احتمالی انتقال در 10% موارد اعتیاد تزریقی،65.2% روابط جنسی؛ 0.7 درصد انتقال از مادر به کودک و در 24.1% راه احتمالی ابتلا بیان نشده و هیچ مورد ابتلا جدیدی از طریق خون و فرآورده‌های خونی ثبت نشده است.

دکتر علی حسین‌پور، کارشناس مسئول برنامه اچ آی وی معاونت بهداشت دانشگاه نیز در این نشست گفت: درمان اچ‌آی‌ وی، زندگی و عمر طبیعی را برای فرد مبتلا فراهم کرده و در کمتر از 6 ماه انتقال بیماری را به صفر می رساند اما انگ و تبعیض بیماری، مانع شناسایی بیماران است.

وی با تاکید براینکه طبق شاخص سازمان جهانی بهداشت باید ۹۰ درصد افراد مبتلا شناسایی، ۹۰ درصد تحت درمان و ۹۰ درصد درمان مؤثر بگیرند و برای سال ۲۰۳۰  این هدف بصورت 95 درصد تعیین شده است، تصریح کرد: 4 مرکز مشاوره بیماریهای رفتاری در سطح مشهد و دو مرکز دیگر در شهرهای قوچان و کاشمر فعال است و کلیه مراکز بهداشتی نیز تست سریع اچ آی وی را برای مراجعین انجام می دهند.

وی ابراز امیدواری کرد: به‌کارگیری ادبیات درست درمورد اچ‌آی‌وی و اطلاع رسانی و فرهنگسازی برای شناسایی بیماران  با همراهی رسانه و پوشش خبری بالا سبب از بین‌رفتن ترس مردم از انجام تست HIV گردد.

روح الله قیامی، کارشناس برنامه اچ‌آی‌وی معاونت بهداشت دانشگاه هم در بخش دیگری از این نشست، گفت: بر اساس آخرین روش آماری تخمین زده می‌شود که هزار و ۶۳ نفر در دانشگاه علوم پزشکی مشهد مبتلا به اچ‌آی‌وی هستند که تا الان فقط ۵۵۲ نفر شناسایی شده‌اند که از این تعداد، ۴۲۳ نفر خدمات مربوط به مراقبت و درمان دریافت می‌کنند.

وی اظهار داشت:  اگرچه73% کل موارد تشخیص داده شده را مردان و 27% را زنان تشکیل می‌دهند،  اما الگوی راه انتقال و درصد ابتلای زنان و مردان در سال‌های اخیر تغییر کرده است به گونه‌ای که از کل موارد شناسایی و گزارش شده در پایان شش ماهه اول سال 1403، 28% موارد ثبت را زنان و 72% آنها را مردان تشکیل می‌دهند.

 شایان ذکر است  پویش «من هم تست اچ‌آی‌وی می‌دهم» از ۲۰ آبان تا ۲۰ آذر همزمان با سراسر کشور و در راستای کاهش انگ اجتماعی بیماری و افزایش بیماریابی در جمعیت های کلیدی در حال برگزاری است و در دو هفته ایتدایی پویش در دانشگاه مشهد دو هزار مورد تست سریع اچ آی وی انجام شده است.